Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων επί τη εορτή του Οσίου και Θεοφόρου Νείλου του Μυροβλύτου και με την ευκαιρία της συμπληρώσεως πενήντα ετών από τα Εγκαίνια του ομωνύμου Ιερού Ναού, διοργανώθηκε εντός του Ιερού Ναού, με την παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ.κ.Σεραφείμ, εόρτιος εσπερίδα, αφιερωμένη σε Αγίους και αγιασμένες μορφές που σχετίζονται με τον Πειραιά, με τίτλο: «Ο “ευγάληνος Πειραιεύς” και η Αγιολογική του Παράδοση».
Στην εκδήλωση μίλησαν οι Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος Κρητικός, Ιεροκήρυκας Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς και Καθηγούμενος του Ιερού Ησυχαστηρίου Αναστάντος Χριστού Πειραιώς, Ελλογιμώτατος Δρ. Χαράλαμπος Μπούσιας, Μέγας Υμνογράφος της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας, Ελλογιμώτατος κ. Στέφανος Μίλεσης, Ιστορικός Ερευνητής, συγγραφεύς, Πρόεδρος Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς και ο Αιδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Μπάτσης, Διδάκτορας Θεολογίας Ε.Κ.Π.Α. και προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Νείλου Πειραιώς.
Οι ομιλίες έγιναν στη χρονολογική βάση της θεματολογίας τους. Πρώτος μίλησε ο κ. Στέφανος Μίλεσης, ο οποίος αναφέρθηκε στην σχέση του Αποστόλου των Εθνών, Παύλου με το λιμάνι του Πειραιά. Στην συνέχεια έλαβε τον λόγο, ο Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Μπάτσης, ο οποίος εκτελούσε χρέη συντονιστού της εσπερίδας καί αναφέρθηκε στους Αγίους οι οποίοι συνδέθηκαν με την πόλη του Πειραιά. Κατόπιν ομίλησε ο Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος Κρητικός, ο οποίος αναφέρθηκε στους δεσμούς του μεγάλου και συγχρόνου οικουμενικού Αγίου, του Οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου με την πόλη του Πειραιώς. Ο Δρ. Χαραλάμπης Μπούσιας, αναφέρθηκε σε αγιασμένες προσωπικότητες που σχετίζονται με τον Πειραιά μας, και οι οποίες δεν έχουν αναγραφεί επισήμως στις αγιολογικές δέλτους της Εκκλησίας μας.
Την εκδήλωση έκλεισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.κ.Σεραφείμ, ο οποίος εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς όλους όσοι συνετέλεσαν στην ευόδωση της Εσπερίδος, η οποία μας πρόσφερε μία ακόμη ευκαιρία «να κατανοήσουμε βαθιά ότι αυτό ακριβώς είναι η Εκκλησίας μας: τεχνουργία Αγίων. Είναι η μήτρα η οποία κατεργάζεται τον άνθρωπο κατά χάριν Θεόν», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, τονίζοντας παράλληλα πως αυτό είναι που μας διακρίνει από όλα τα συγκρητιστικά που ακούγονται κατά καιρούς. Η Εκκλησία μας «είναι η χώρα των μεταποιουμένων αμαρτωλών οι οποίοι αποκαθαίρονται από τα πταίσματα και τις αδυναμίες και από την αμαύρωση του κατ’ εικόνα και φτάνουν στην προς τον Θεόν ομοήθεια», υπογράμμισε ο Σεβασμιώτατος συγχαίροντας τόσο τον Πρόεδρο του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ναού, Πρωτοπρεσβύτερο Δημήτριο Μπάτση, ο οποίος είναι και Διδάκτωρ της Θεολογικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, όσο και τον Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ.Αθανάσιο Γλάρο ο οποίος τον ποδηγετεί σε όλη αυτή την πορεία και τον συμβουλεύει και τον ενισχύει.
Ευχήθηκε η χάρη των Αγίων «να μεταποιείται σε πράξη ζωής, γιατί η πίστη μας δεν είναι θεωρία, αλλά είναι έργο και αλήθεια» και βλέποντας τα δικά τους πρότυπα, να πορευόμαστε και εμείς προς την φωτεινή πόλη της θείας αληθείας και ζωής.
Στο τέλος, ευχαρίστησε τους ομιλητές και προσέφερε ως ενθύμιο της εορτίου αυτής εσπερίδος, ιερά Εικόνα του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Γερασίμου του Υμνογράφου και Μικραγιαννανίτου.
Τα συμπεράσματα της εορτίου εσπερίδας ήταν τα εξής:
Υπάρχουν παλαιότερα δεδομένα τα οποία τέθηκαν στο περιθώριο αλλά και σύγχρονα ευρήματα που διαμορφώνουν νέο τοπίο σχετικά με το ποιο ήταν το λιμάνι του Φαλήρου που έφτασε ο Απόστολος Παύλος το 52 μ.Χ. ερχόμενος από την Βέροια και τη σχέση του με το λιμάνι της Μουνιχίας. Η ανεύρεση τειχών διαφορετικών εποχών κατέδειξαν σαφέστατα αλλά και επιβεβαίωσαν αυτό που πρώτος υποστήριξε ο Παυσανίας, δηλαδή πως στο λιμάνι της Μουνιχίας, στο σημερινό Μικρολίμανο, βρισκόταν ο αρχαίος λιμένας των Αθηνών. Επίσης ιδιαίτερη σημασία έχει από που αναχώρησε ο Απόστολος Παύλος για την Κόρινθο βάσει των δεδομένων γεωγραφίας, αρχαιολογίας, ιστορίας, ηθών και παράδοσης, ναυτικής τέχνης και κύρια λογικής εξήγησης.
Ένας πραγματικά ευλογημένος τόπος από τον Θεό είναι ο Πειραιάς. Πλήθος Αγίων, από τον Απόστολο Παύλο μέχρι τον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη, έχει διέλθει εκ των ορίων αυτής. Όλοι αυτοί οι Άγιοι αποτελούν τους ακοίμητους πρέσβεις του Πειραικού κλήρου και λαού προς το Εσφαγμένον Αρνίον, τον Κύριον Ημών Ιησού Χριστόν και για κάποιους από αυτούς το έργο, η δράση τους και συνολικά η παρουσία τους είναι ορατή στην πόλη μέχρι και σήμερα.
Από τον Πειραιά, ο νέος Άγιος της Εκκλησίας μας, Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, οδηγήθηκε στην Αθωνική αγγελική πολιτεία και τελικά στην Αγιότητα. Στην πόλη του Πειραιά, στο σύγχρονο χωνευτήρι των παραδόσεων του Ελληνισμού, άναψε στη καρδιά του νεαρού Ευαγγέλου Μπαιρακτάρη ο πόθος της εσωτερικής ησυχίας και της συνάντησης με τον Θεό.
Ο Πειραιάς είναι το επίνειο της Αθήνας, η σκάλα διαμετακομίσεως μέσω πλοίων προς διάφορους προορισμούς. Είναι, όμως, και σκάλα αγνών ψυχών που μέσα από το πέλαγος της ζωής έχουν προορισμό το λιμάνι του ουρανού, είναι, όπως η Παναγία μας, η Ναύλοχος Προστασία, σκάλα «μετάγουσα τους εκ γης προς ουρανόν». Σύγχρονες αγωνιζόμενες για την κατάκτηση της αρετής ψυχές, γηγενείς η παρεπίδημες στον Πειραιά, που πόθο είχαν το «συν Χριστώ είναι» (Φιλιπ. α΄ 23), έζησαν και αγίασαν ακόμη περισσότερο το αγιασμένο από αιώνες λιμάνι του.