Τα εγκώμια της Παναγίας

 

Την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας και κυρίως στις νησιωτικές,  ψάλλονται τα εγκώμια της Παναγίας και γίνεται περιφορά του Επιταφίου της, κατά μίμηση του Επιταφίου θρήνου του Κυρίου.

Τα εγκώμια ψάλλονταν αρχικά στα Ιεροσόλυμα στον τάφο της Παναγίας, κάτι που ισχύει και μέχρι σήμερα. Στον Ναό μας είναι παράδοση να ψάλλουμε τα εγκώμια στον Μεγάλο Πανηγυρικό Εσπερινό της εορτής και στη συνέχεια να γίνεται η περιφορά του επιταφίου που με πολύ ευλάβεια στολίζουν οι πιστοί για να τιμήσουν την πολυαγαπημένη μητέρα του Κυρίου μας.

Έτσι και φέτος την παραμονή της εορτής, θα τελεσθεί με πολύ κατάνυξη ο Πανηγυρικός Εσπερινός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου με τα εγκώμια, που θα διανεμηθούν σε καλαίσθητο φυλλάδιο για να συμμετέχουν όλοι οι πιστοί και ακολούθως την περιφορά του επιταφίου της Παναγίας.

 

Α´ ΣΤΑΣΙΣ

῾Η ῾Αγνή ἐν τάφῳ κατετέθης βαβαί, ἡ Θεόν ἐν τῇ γαστρί σου χωρήσασα καί κυήσασα ἀφράστως ἐπί γῆς.

᾿Απορεῖ καί φύσις καί πληθύς νοερά τό ἐν σοί, Παρθενομῆτορ, μυστήριον τῆς ἐνδόξου καί ἀρρήτου σου ταφῆς.

Ζῶσα ἐν ὑψίστοις ἀληθῶς Μαριάμ ὑπέρ πάντων πρεσβευτής ἡμῶν γέγονας ἀξιῶσαι εὐφροσύνης ἀληθοῦς.

῾Η λαμπάς ἡ Θεία τοῦ ἀρρήτου φωτός φρυκτωροῦσα οὐρανόθεν τούς δούλους σου μή ἐλλείπῃς ᾿Αγαθή τούς ἐπί γῆς.

Θρόνος τοῦ ῾Υψίστου γενομένη ῾Αγνή ἀπό γῆς πρός Οὐρανόν μεταβέβηκας μεταστᾶσα εἰς αἰώνιον ζωήν.

Λόγος τοῦ ῾Υψίστου ὁ ἀρρήτως τεχθείς ὑπό σοῦ, Θεοκυῆτορ, μετέστησεν ἐκ τῆς γῆς πρός τήν ἀθάνατον ζωήν.

Μαριάμ πῶς θνήσκεις πῶς τῷ τάφῳ οἰκεῖς τῆς ζωῆς τόν χορηγόν ἡ γεννήσασα τόν νεκρούς ἐξαναστήσαντα φθορᾶς;

Πύλη σωτηρίας ἐγεννήθης ἡμῖν ἀρχηγός τῆς νοητῆς ἀναπλάσεως κἂν ὑπείκῃς τῇ τῆς φύσεως φθορᾷ.

Τάφος μέν καλύπτει τό σόν σκῆνος, ῾Αγνή τήν δέ θείαν σου ψυχήν χειριζόμενος ὁ Υἱός σου ἀγκαλίζεται λαμπρῶς.

῝Υμνοις οὐρανίοις ἐμελῴδουν Σεμνή τήν τριήμερον ταφήν σου οἱ ἂγγελοι καί τήν δόξαν ἐμεγάλυνον τήν σήν.

῏Ω θαυμάτων ξένων ὦ πραγμάτων καινῶν ἡ πνοή μου τόν δοτῆρα κυήσασα ἂπνους κεῖται καί κηδεύεται νεκρά.

 

Δόξα.

 

᾿Ανυμνοῦμεν Λόγε σέ τόν πάντων Θεόν σύν Πατρί καί τῷ ἁγίῳ σου Πνεύματι καί δοξάζομεν οἱ πάντες εὐσεβῶς.

 

Καί νῦν.

 

Μακαρίζομέν σε Θεοτόκε ῾Αγνή καί τιμῶμεν τήν ἁγίαν σου Κοίμησιν καί τήν ὓψωσιν ἐκ γῆς πρός οὐρανόν.

῾Η ῾Αγνή ἐν τάφῳ κατετέθης βαβαί ἡ Θεόν ἐν τῇ γαστρί σου χωρήσασα καί κυήσασα ἀφράστως ἐπί γῆς.

 

Β´ ΣΤΑΣΙΣ

 

῍Αξιόν ἐστι μεγαλύνειν σε τήν Θεοδόχον τήν τῶν ἀρετῶν ταμεῖον ὑπάρξασαν καί χαρίτων ἁπασῶν τῶν τοῦ Θεοῦ.

῍Ενθα οἱ χοροί ᾿Αποστόλων τε καί τῶν ᾿Αγγέλων ἳσταντο κυκλοῦντες ἐν ᾄσμασι παριστάμεθα, Παρθένε, καί ἡμεῖς.

῍Ιθυνον ἡμᾶς πρός λιμένας σωτηρίους, Κόρη τούς χειμαζομένους ἐν κλύδωνι ψυχοφθόρων παραπτώσεων δεινῷ.

Κλῖμαξ πρός Θεόν ὁ σός τάφος, Παναγία, πέλει ἂγουσα τούς πίστει ὑμνοῦντάς σε καί τιμῶντάς σου τήν Κοίμησιν σεπτῶς.

Λόγος τοῦ Πατρός ἐπεσκήνωσεν ἐν σοί, Παρθένε καί πρός οὐρανόν σύ μετήγαγες τούς τήν κύησιν δοξάζοντας τήν σήν.

Μέτοχοι ζωῆς τῆς ἀφθάρτου τε καί ἀϊδίου τῷ σῷ τόκῳ πάντες γεγόναμεν δι’ ὅ ᾄδομεν τό χαῖρέ σοι Σεμνή.

Ρήτορες δεινοί οὐδέ ῍Αγγελοι, Παρθενομῆτορ σθένουσιν ἀξίως ὑμνῆσαί σε τήν ὑπέρτιμον Μητέρα τοῦ Θεοῦ.

῝Υμνους καί  ᾠδάς ἐξοδίους, ὣσπερ μύρα Κόρη, ἐπικήδειά σοι προσφέροντες ἐξαιτούμεθα πταισμάτων ἱλασμόν.

Φόβῳ καί χαρᾷ καί ἡμεῖς, ὥσπερ ἐκεῖνοι τότε πάρεσμεν  τῷ τάφῳ σου, ῍Αχραντε, ἐκπληττόμενοι τήν Κοίμησιν τήν σήν.

Ψάλλοντες τόν σόν τόκον, ῍Ασπιλε Παρθενομῆτορ ἀνυμνολογοῦμεν γεραίροντες σέ τόν ἒμψυχον ναόν τόν τοῦ Θεοῦ.

῝Ωσπερ οἱ νεκροί διά σοῦ ζωοποιοῦνται, Κόρη οὓτω καί ἡμᾶς ζωοποίησον νεκρωθέντας πλημμελήμασι πολλοῖς.

 

Δόξα.

Δόξα τῶ Πατρί σύν Υἱῷ τε καί τῷ παναγίῳ Πνεύματι, προσάγομεν εὐσεβῶς, τῇ  Τριάδι τῇ ἁγίᾳ καί σεπτῇ.

 

Καί νῦν.

῎Ασμασι πιστοί ὀρθοδόξοις τε καί εὐπροσδέκτοις πάντες ἀνυμνήσωμεν σήμερον τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ δουλοπρεπῶς.

῎Αξιόν ἐστι μεγαλύνειν σε τήν Θεοδόχον τήν τῶν ἀρετῶν ταμεῖον ὑπάρξασαν καί χαρίτων ἁπασῶν τῶν τοῦ Θεοῦ.

 

Γ´ ΣΤΑΣΙΣ

Αἱ γενεαί πᾶσαι ὕμνον τῇ ταφῇ σου προσφέρουσι Παρθένε.

᾿Εν οὐρανῷ ἑστάναι νομίζομεν, Παρθένε ἑστῶτες τῷ Ναῷ σου.

Λύτρωσιν παράσχου Παρθένε Θεοτόκε τοῖς σέ ὑμνολογοῦσιν.

῍Ερραναν τόν Τάφον μύροις τό Σόν Σκῆνος κηδεύσαντες, Παρθένε.

Ξένον τόκον εἶδον οἱ σέ ὑμνολογοῦντες ὡς μόνην Θεοτόκον.

῾Ο τάφος σου κηρύττει, Παρθένε, τήν ταφήν σου καί τήν μετάστασίν σου.

Ρητόρων πολυφθόγγων σοφίαν ἐτροπώσω τῇ σῇ κυοφορία.

Φυλαί λοιπαί καί γλῶσσαι τόν τάφον σου κυκλοῦσι σέ ἀνυμνολογοῦντες.

 

Δόξα.

῏Ω Τριάς ἁγία, Πατήρ, Υἱός καί Πνεῦμα, τούς λατρευτάς σου σῶσον.

 

Καί νῦν.

῏Ω Παναγία Μῆτερ σκέπε καί φρούρει πάντας τούς ἐπί σέ θαρροῦντας.

Αἱ γενεαί πᾶσαι ὓμνον τῇ ταφῇ σου προσφέρουσι Παρθένε.